/5d0e76d4bda454011c646fc3039733694923f5e8/53616c7465645f5fb283f9804a16a153cb314c9a62aac0ff58b8ba59fdabd758f71e54f407422a1700ecd28dad03a16e73bf04f69327f430df1b0d1f356e6e6fa56d65aeba817c2a01432bf670db510b7ef4906a587ef5d1b052bc9b8677265f9e9dca336309d4c303fdac3da2127710.jpg "hmertacar")
Seyirci etkisi, insanların başka insanlar varken acil bir duruma müdahale etmeme eğilimini ifade eden psikolojik bir olgudur.
Bu fenomen ilk olarak, 38 kişinin saldırıya tanık olduğu ve müdahale etmek için hiçbir şey yapmadığı bildirilen Kitty Genovese'nin 1964'teki vahim cinayetinden sonra incelenmiştir.
Bu trajik olay, "seyirci etkisi" teriminin gelişmesine yol açtı ve o zamandan beri sosyal psikolojide kapsamlı bir şekilde incelendi.
Bu yazıda seyirci etkisi kavramını daha derinlemesine inceleyeceğiz, nedenlerini ve sonuçlarını keşfedeceğiz ve bunun üstesinden gelmek için bazı stratejiler tartışacağız.
1. Seyirci Etkisi Nedir?
Seyirci etkisi, yardım sunabilecek diğer kişilerin varlığına rağmen, acil durumlarda herhangi bir yardım veya yardım teklif etmediğinde ortaya çıkan bir olgudur.
Bir durumda ne kadar çok insan varsa, bireylerin harekete geçme olasılığının o kadar düşük olduğu fikridir.
2. Seyirci Etkisinin Tarihi
Seyirci etkisi kavramı ilk olarak 1968'de John Darley ve Bibb Latané tarafından "Acil Durumlarda Seyirci Müdahalesi: Sorumluluğun Yayılması" adlı makalelerinde tanıtıldı.
Yazarlar, insanların zor durumdaki birine yardım etme olasılığının az ya da çok olduğu koşulları incelemek için bir dizi deney gerçekleştirdiler.
Araştırmaları, acil bir durumda bulunan görgü tanıklarının sayısının, bir kişinin müdahale etme olasılığını ters yönde etkilediğini buldu.
3. Sorumluluk Dağılımı
Sorumluluğun dağılması seyirci etkisinde kilit bir faktördür. İnsanların, diğer insanlar varken harekete geçme konusunda daha az kişisel sorumluluk hissetme eğilimini ifade eder.
Sorumluluğun bu şekilde dağılması, yardım etme davranışı olasılığının azalmasına yol açar çünkü bireyler başka birinin müdahale edeceğini varsayar.
4. Sosyal Etkinin Rolü
Sosyal etki seyirci etkisini etkileyen bir diğer önemli faktördür. İnsanlar belirli bir durumda nasıl davranacaklarından emin olmadıklarında, rehberlik için başkalarına bakarlar.
Başkaları harekete geçmiyorsa, insanlar da aynı şeyi yapabilir. Bu sosyal etki güçlü bir güç olabilir ve insanları başka türlü davranamayacakları şekillerde davranmaya yönlendirebilir.
5. Seyirci Etkisini Etkileyen Faktörler
Durumun algılanan tehlikesi, başkalarının varlığı, mağdurun cinsiyeti ve mağdur ile seyirci arasındaki ilişki dahil olmak üzere çeşitli faktörler seyirci etkisini etkileyebilir.
Algılanan tehlikenin yüksek olduğu durumlarda, insanların müdahale etme olasılığı daha yüksektir. İnsanlar nasıl davranacakları konusunda rehberlik için başkalarına bakabileceklerinden, başkalarının varlığı da seyirci etkisini etkileyebilir.
Araştırma ayrıca, mağdur kadınsa ve görgü tanığının mağdurla yakın bir ilişkisi varsa, insanların müdahale etme olasılığının daha yüksek olduğunu bulmuştur.
Kaynak: Bystander Effect Nedir
/dceb720598dd0603128048380acdb326d7bf9bca/53616c7465645f5fd37bb82440f1299db00034382bbf542b351be12bbae8260c3ea80884247542ff96d7b0e7eee4568c89bf432d7d9a6cd86564a988bdc1947c9298324c62426d03966732ef83bfa11bd434b4dc0b9e0cfdc7f4b1603b487aa05e1f4766762f1d0043d7b467e0d5eea2.jpg)