/15d04312cb103b33f332d8aec0f9bfbb66cec1b2/53616c7465645f5f3b1cfd456281b61e5bcea33da9275a327b38b49abcebea5de1866dbad9095b6615c1171a696eccb9e9e931721d2bb1c8875568d55d893e234a597ece803b393f5320a70725ebba0191187d48ef8827bcc1ef5c41c316b29b22baf22fa04188a71b7294d3cc5a35ff.jpeg "trankilizan")
Dilbilimi çalışmaları sayesinde bugün var olan 5000’den fazla dilin gelişimi hakkında epeyce şey biliyoruz. Bu dillerin dil bilgisi kurallarını, telaffuzlarını, yazılı ve sözlü olarak zaman içerisinde nasıl değiştiklerini tanımlayabiliyoruz. Örneğin Norveççe, Hintçe ve İngilizcenin dahil olduğu Hint-Avrupa dil ailesinin kökenlerini biliyoruz ve bu dil ailesini milattan önce 3000’li yıllarda yaşamış olan doğu Avrupalı kabilelere kadar takip edebiliyoruz.
Böylece dil tarihinin önemli bir kısmını aydınlattık ama hala hakkında az şey bildiğimiz bazı alanlar var. Uzmanlar, insan türünün dili kullanabilme becerisinin nasıl geliştiğini anlamak için evrimsel biyoloji alanına yönelmeye başlıyor. Şu ana kadar cevaplardan çok ortada sorular ve yarım yamalak teoriler var.
İnsan dilinin bize en yakın ve en zeki akrabalarımız olan şempanzelerinkinden çok daha karışık olduğunu biliyoruz. Dili kullanarak karışık düşünceleri ifade edebiliyor, anlaşılması güç duyguları iletebiliyor, geçmiş ve gelecek gibi soyut kavramlar hakkında, dil bilgisi olarak bilinen yapısal kurallara uyarak, iletişim kurabiliyoruz. Peki kelimelerin sırasını yönetmek için sadece insanlar mı bu yapısal kuralları kullanıyor? Muhtemelen hayır, bazı araştırmalar balinalarında bu kabiliyete sahip olabileceğini ortaya koyuyor çünkü bu dil bilgisi kurallarına uyulmadığında ayırt edebiliyorlar.
Kompleks dil yetimizin nereden geldiğini anlamak istiyorsak beynimizin diğer hayvanlarınkinden nasıl farklı olduğuna bakmalıyız. Bu fark beynimizin fiziki boyutundan ziyade daha başka neler yapabildiğiyle, ne zaman ve neden bu şekilde evrimleştiğiyle alakalıdır. Bununla alakalı elimizde çok az ipucu var çünkü atalarımızdan kalan eserler bize konuşma-dil becerisinde ne durumda oldukları hakkında bir ipucu vermiyor. İlk insanlardan kalan ancak bir şeyi net olarak görebiliyoruz; ağız, boğaz ve dil gelişimi. Yaklaşık yüz bin yıl önce insanlar karışık sesler çıkartma kabiliyetini geliştirdi. Bundan öncesi için evrimsel biyologlar ilk insanların temel sesler kullanarak iletişim kurup kurmadığını sadece tahmin edebilirler.
Yazının devamı için tıklayın
/5b0201a417b371afa8f72ab5ff04bace386b0ff0/53616c7465645f5fbe057b7461140338053eb0934443c7b622a3feb2d2b1a4c8fe8f977db6f0b0c98c848e413216d5868abed72f63f32d22cb4211571595e9ec5f62fcc660a627fa9ed2c343188ee3e1f63a917e9830f1ababbc4815800a0986ad80607deb376dad35af029acc92f875.jpg)