/eb9a11de06bc2a7d0fe76f9a5c81e56b795559f4/53616c7465645f5fbcd17775ad399b2b762d1c494ab3e02d1b962f0954b88dc3fcbd80045d424a5bea16daa88147530c98c48ebd0b399741a89ae7d6b617d43bad4cd8062ff57a6ae058507cbb195eb8596739fdcfb42f468b79e9a7f61ac0403c7ee091977eedf1986c11e5796b1253.jpg "turkdilbilim")
Son zamanlarda (son 20 senedir ve gideren artan bir hızla) özellikle İnternet üzerinden yapılan iletişimde dil (Türkçe) konulu tartışmaların alevlendiğini görüyoruz. Özellikle dilbilgisi, atışmaların son noktasında düşmana atılan son bir kurşun gibi kullanılmakta. Taraflar artık birbirlerine vuracak yer bulamayınca “sen önce dahi manasındaki de’yi ayrı yazmayı öğren“, “cümleleri birbirine bağlarken araya virgül konur” gibi yorumlarıyla başka bir kitleyi yersiz bir biçimde konuya dahil ediyorlar. Prag okulu ve işlevselcilik, adı üstünde, dilin karşılıklı anlaşılabilirliği ortadan kaldırmadığı ve işleve sahip olduğu her anı doğru olarak kabul ederken sürekli kurallarla sınırlanmaya çalışılan bir olgunun bilimsel olarak incelenmeye çok da müsait olmadığının farkına varmışlardı. Diplomatik bir metin, sınav cevap kağıdı, başvuru mektubu, dönem ödevi, sunum gibi metinler yazmadığınız sürece hata yapmanızın kabul edilebilir olduğunu unutmayın. Eski siyah beyaz filmlerde sözcüklerin sonunda ince /e/ kullanıldığını, pek çok sözcüğün telaffuzunun farklı olduğunu fark ettiniz mi? Konuşmamız bile değişmiş!
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki Türk Dil Kurumu imla sözlüklerini ve kurallarını gerek gördükçe günceller, yeniler ve değiştirir. Dilbilgisi kuralları dil devriminden günümüze kadar pek çok kez değiştirilmiştir. Bu kurallar ve işaretler tamamen insan yapımıdır. Örneğin, TDK kurum isimlerine gelen eklerde kesme işaretini kaldırdı. Eskiden “Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne”, “Türk Dil Kurumun’dan” diye yazılması doğru kullanım olarak değerlendiriliyorken artık “Türkiye Büyük Millet Meclisine”, “Türk Dil Kurumundan” olarak yazılması uygun görülüyor. Bilimsel makalelerde “Türkçe’de” değil “Türkçede” yazılması gerekiyor. Misal, yarın Türk Dil Kurumu uygun görüp “artık soru eki olan mi ayrı yazılmayacak” diye bir karar alabilir. Günümüzde sözlüklerden sözcük tanımları bile silinebiliyor ya da sakıncalı atasözleri siliniyor. Dolayısıyla noktalama işaretleri, yazım kuralları, imla bilgisi bir başkasıyla alay etme aracı, dili toptan yok edecek bir füze ya da kavga sebebi değildir. Ayrıca iletişim kurarken karşınızdaki kişinen ne dediğine bakmak yerine dilbilgisi düzeltmek çok kaba bir davranıştır.
Soru ekini ayrı yazmayı unuttuğunuz ya da olmaması gereken bir yere kesme işareti koyduğunuz için azarlandığınız oldu mu? Bu yazıyı okuduktan sonra sizin de söyleyecek iki çift lafınız olacak. Gelin dil hakkında yaygın bilinen yanlışlara bir göz atın: Dil Hakkında Yaygın Bilinen Yanlışlar