/a56e75b2b034aa011c2302aebdb805649b4b2d4e/53616c7465645f5fa4248ce2345e579ca8bbe46813adafc5126326644dc67a8ad041f1c329f0e0b6635c56b3dc39b0ba29ccb93ee42d536528ac8355856a35c5c49639958e59a9485625d5b7da657630b4c7412893634b87143194243d983148a05fff3605b9fc1be3b61974fa014ca7.png "ali-efe-giriz")
Canlı vücudu her noktasında harika özellikler içeren bir yapıdır. İncelenen her bir detay Allah’ın varlığına deliller içerir. Bilim adamları, canlılarda yer alan sistemleri çözmek için uzun yıllardır detaylı araştırmalar yapmışlardır. Ancak halen çözmeyi başaramadıkları pek çok sır, pek çok karmaşık detay vardır. Allah’ın sonsuz ilmi, canlıların vücutlarındaki karışık mekanizmalarda kendisini gösterir. Tüm bu harika mekanizmaları Allah sonsuz ilmiyle yaratmıştır.
1-Meyve Sineklerinin Koku Alma Duyusu Bir Yaratılış Delilidir
İnsanlar için kokuyu doğru analiz etmenin önemi büyüktür. Yangın, gaz sızıntısı gibi tehlikeleri fark etmekte koku hayati önem taşırken; çiçekler, lezzetli yemekler gibi güzel kokuları duyabilmek insanların hayat kalitesini arttırır. Yani Allah koku yetisi ile insanları hem tehlikelerden korur hem de onlara nimetler lütfeder.
Kokunun iyi ya da kötü olduğunun analizi, doğadaki canlılar için de son derece önemlidir. Koku yalnızca bir yemeğin tadının iyi ya da kötü olduğu ile ilgili ipucu vermekten ibaret değildir. Bu yetiye hayatlarının hemen her anında ihtiyaç duyarlar. Örneğin yemek bulmakta, zehir gibi tehlikeleri analiz etmekte, eşlerini bulmakta ve yavruları için doğru alanlar seçmekte… Bu yönleriyle düşünüldüğünde koku almanın canlılar için hayati öneme sahip olduğu daha iyi anlaşılır.
Bilim adamları, canlılar için bu kadar önemli bir duyu olan kokunun gizemini çözmek için ilk adım olarak meyve sineklerinin baş kısmında bulunan yanal boynuz (lateral horn) adlı organı incelediler. Çünkü yanal boynuz, kokunun yoğunluğunun ve kalitesinin analiz edildiği bölgedir.(1)
Yanal boynuz kendi içinde 4 etkinlik alanına ayrılabilir. Bunlar; iyi koku, kötü koku, zayıf koku ve güçlü koku şeklindedir. Uçuş esnasında zihinlerinde oluşturdukları hayali haritada bu verileri de kullanırlar. Bu nedenle uçuş esnasındaki davranışları, duydukları kokulardan doğrudan etkilenir.
Omurgalı hayvanların beyinlerinde de duyu organları aracılığıyla aldıkları verileri değerlendiren bir bölge vardır: amigdala. Bilim adamları yanal boynuzu analiz ederken, omurgalı canlılardaki amigdala bölgesiyle kıyaslayarak çalıştılar. Çünkü farklı canlılardaki bu iki organ, koku konusunda benzer işlevler üstlenirler.
Bilim adamları koku duyusunun beyinde oluşturduğu etkileri çözmek konusunda ileri teknolojiden faydalandılar. Modern görüntüleme yöntemleri ile duyu organlarından gelen bilgilerin beyinde oluşturduğu tepkileri incelediler. Böylece farklı kokularda beynin farklı noktalarının aktif olduğunu görüntülediler.
Bilim adamları beyinde bir kokunun hoş ya da kötü olduğunu belirleyen yönteme “zevksel değerlik” (hedonic valence) adını verdiler.(2) Meyve sineklerinde, bu yöntemi yerine getiren bölge –daha önce de belirttiğimiz gibi- yanal boynuzdur. Gelen koku, bu bölgede yapılan ölçümlerle karakterize edilir ve 4 kategoriden birine dahil edilir: iyi-kötü, güçlü-zayıf. Bir kokunun iyi ya da kötü, güçlü ya da zayıf diye karakterize edilmesine bağlı olarak,