12
6 Haz 2022
Uzay Yarışı
Soğuk Savaş'ın ekseninde ifa edilmesine rağmen dünyanın en güzel rekabetidir Uzay Yarışı. Tabi ki SSCB ve ABD arasında gerçekleşen bu güzide yarışa aşırı detaya inmeden şöyle bir göz atalım bakalım.
Bu yarış aslında II. Dünya Savaşı'ndan kalma gerginliğe ve SSCB'nin 4 Ekim 1957'de ilk yapay uydu olan Sputnik'i uzaya fırlatmasıyla başlar. Sputnik hem ABD'de korkuya ve tartışmalara sebep olması, hem de Sovyet bilim ve mühendisliğinin gelişmesi açısından bir milattır. Sputnik'ten sonra ABD de gözünü uzaya dikerek NASA'yı kurdu ve yarış başladı. Sırasıyla ilkler şöyle;
(SSCB) İlk yapay uydu Sputnik fırlatıldı
(SSCB) Uzayda ilk canlı: 1957'de gönderilen ilk canlı 2 yaşındaki Laika adlı köpek oldu. Bu sevimli kozmonot maalesef o tarihlerde geri getirecek bir teknoloji olmamasından dolayı, uzaya ulaştıktan bir süre sonra aşırı ısınma ve stres sebebiyle öldü.1960'ta Belka ve Strelka ise başarıyla dünyanın yörüngesinde dolanıp döndüler. 68'de ise kaplumbağalar gönderildi ve ayın çevresinde dolanan ilk canlılar oldu.
(SSCB) Güneş'in yörüngesine ilk yapay uydu oturtuldu
(ABD) Uzaydan Dünya'nın ilk fotoğrafı çekildi
(SSCB) İlk kez bir uzay aracının Ay'a indi
(SSCB) Ay'ın arka yüzünün fotoğrafı ilk defa çekildi
(SSCB) Uzaya çıkan ilk insan: Yuri Gagarin, Vostok 1 adlı aracıyla dünyanın yörüngesine yaptığı uçuş ve yörüngede 108 dakikada tamamladığı tur ile uzaya çıkan ilk insan oldu. Yıldönümü hala Rusya ve birçok ülkede kutlanır. Ah şu Yuriler..
(SSCB) Uzayda ilk telsiz iletişimi kuruldu
(SSCB) Uzaya ilk kez bir kadın gitti (Valentina Tereşkova), SSCB'nin tersine ABD'de bu sırada kadınlar NASA'da bile pek hoş karşılanmıyordu.
(SSCB) Birden fazla görevliyle birlikte gerçekleştirilen ilk uzay uçuşu
(SSCB) İlk uzay yürüyüşü (Aleksey Leonov)
(SSCB) Başka bir gezegene gönderilen ilk sonda: Venera adlı bu uzay sondası Venüs'e başarıyla iniş yaptı, fakat sıcaklık ve asit yüzünden sadece bir saat kalabildi. Yine de Venüs'ün içeriden ilk fotoğrafını çekmeyi ve sesini kaydetmeyi başardı.
(ABD) İki uzay aracının ilk kenetlenişi
(ABD) Ay yörüngesinde ilk insanlı uçuş
(ABD) Ay yüzeyinde ilk kez bir insan ayak bastı (Neil Armstrong), beraberinde pek çok şaibeyi getirmiştir.
(SSCB) İlk uzay istasyonu kuruldu
(ABD) Başka bir gezegenin (Mars) yörüngesine ilk kez bir sonda girdi
(SSCB-ABD) Uluslararası ilk uçuş gerçekleştirildi
Her ne kadar bu yarışı ABD'nin kazandığı söylense de açıkçası benim için durum ortada. Siz ne düşünüyorsunuz? Sizce bu yarışı kim kazandı? Kazanmasının sebebi neydi?
Şu anda uzayda en çok uydusu olan ülke Abd'dir. Hubble teleskobunu gönderen Abd'dir. Karadeliğin fotoğrafını çeken Abd'dir. En çok uzay şirketine sahip olan ülke Abd'dir. Uluslararsı uzay istasyonuna en çok katkı yapan ülke ABD'dir. Yeniden kullanılabilir roketleri icat eden Abd'dir.
In god we trust.
Bu yarışta birer de uzay filmi yapıldı.
ABD-Stanley Kubrick-2001: A Space Odyssey-1968
Sovyetler Birliği-Andrey Tarkovski-Solaris-1972
Tarkovski aksini iddia etse de insanlar bu filmin ABD'ye bir cevap olduğunu düşündü.
Benim tercihim her zaman Solaris oldu.
Hangisi kazanır bilemiyorum ama milletçe buna da seyirci kalmamız çok can sıkıcı bir durum.
Olurda birgün bu konuda bir gelişme yaşarsak benim adayım Mustafa Topaloğlu 😄
Kim kazandı bilmem ama Amerika her zaman yaptığı gibi bunu da bir sidik yarışı ve şova dönüştürdü. SSCB' nin yaşadığı sarsıcı değişim, soğuk savaşın "görünüşte" bitmesi Amerika'nın hava atacağı birilerinin kalmaması uzayda kim daha uzağa tükürecek yarışını biraz daha ayakları yere basan bilimsel çalışmalara bırakmış gibi görünüyor. Rusya, Sovyet rejiminin dışa kapalı ciddi görünümlü ortamı nedeniyle kapitalist Amerika kadar reklam yapmazdı. Olan biteni resmi propaganda yayınlarından kısaca öğrenirdik. Oysa Amerika herşeyi dünyanın gözüne gözüne sokardı. Allayıp pullayıp sürekli önümüze koyardı. Şimdi de pek değişmedi gerçi.
Kimin kazandigindan ote pazarlamanin ne denli onemli oldugunu goruyoruz aslinda. Amerikan sisteminin elinde bulundurdugu sinema sektoru sayesinde cok guzel bir sekilde kendi propagandalarini subniminal veya gozumuze sokarak dikte ettigi asikar.
Bir diger etken ise rekabet. Rekabetin gaz verici ozelliginin yani sira insani hirsinin neleri tetikledigi de ortada.
Uzay cok buyuk bir alan elbette,benim de merak ettigim unsurlari cok lakin kesif durtusu, yasadigimiz su dunyayi daha beter bir hale getirmenin onune gecmemeli.
Meraklisina;
https://www.youtube.com/watch?v=7KXGZAEWzn0&list=PLlWpJRQp3PAD_1L6rdZEPCpEyeMDnGHn9&index=4&t=3679s