11
10 Ara 2020
Göktürk Alfabesinin Kökeni Nedir?
/fa0fa5bd6bb4a642dd89af4abe6630a18b7a47bf/53616c7465645f5fbbf62c7ed4873ddad3f59008d05f5c422feed7adb1f3ec9a4575be2d2dba1837a7cd993558c938933db93e73ba34a1ef19f81ce2a03a7c75477dbed5651739b7580b4c6fac61de835f6d9c7ab92510904576380da7e77cd95d67e70017686584442eebbd12c8c4d0.png)
Vidiom
Bu başlığa vidio eklemek için telefonundaki
dio uygulamasından
giriş yap!
/eb9a11de06bc2a7d0fe76f9a5c81e56b795559f4/53616c7465645f5fbcd17775ad399b2b762d1c494ab3e02d1b962f0954b88dc3fcbd80045d424a5bea16daa88147530c98c48ebd0b399741a89ae7d6b617d43bad4cd8062ff57a6ae058507cbb195eb8596739fdcfb42f468b79e9a7f61ac0403c7ee091977eedf1986c11e5796b1253.jpg "turkdilbilim")
Göktürk alfabesi, Türkçe’nin yazımı için Türkler tarafından kullanılan ilk alfabedir. Bu alfabeye Runik alfabe ismi de verilmektedir. Runa, esrar, sır demektir.
Buna sır, esrar denilmesinin iki sebebi olduğu düşünülmektedir; bir tanesi o zamanlarda okuma yazma bilen çok fazla kişi olmadığı için bir gizem, bir sır olarak görülmesi, aslında ruh kelimesinden de türüyor bu kelime, diğeri de bundan sonra pek çok alfabede de görüldüğü gibi, alfabeler hep bir ruhsal gizeme, kutsallığa dayandırılıyor buna da o yüzden runik alfabe denilmiş olabilir. Runa ismi de Göktürkçeden gelmiyor, bundan önceki İskandinav yazılarına da Runa deniliyor ve bu karakterler birbirine çok benziyor.
Runik alfabenin ilk çözülen eserlerinde (Köl Tigin’de, Bilge Kağan’da, Tonyukuk’da) toplam 38 tane harf var. Bilinen ilk Göktürk alfabesi, Orhun abidelerindeki, 38 harften oluşmakta. Fakat bunların yanında Kırgızlardan kalan yazıtlar, mezar taşları, Yenisey kitabeleri de var. Bunlar da hesaba katılırsa Göktürk alfabesi, çok az kullanılanlar da dahil olmak üzere, 50 civarı harfe kadar çıkıyor. Ama Orhun kitabelerinde kullanılanlar toplam 38 harf.
Göktürk alfabesi, bizim günümüzde Latin alfabesini kullandığımız, anladığımız şekilde kullanılmamaktadır. Farklı bir seslendirme sistemi bulunmaktadır. Bu 38 harfin 4 tanesi ünlüler. a/e, ı/i, o/u, ve ö/ü birlikte karşılayan harfler vardır. 38 harften dört tanesi 8 ünlüyü karşılar. 20 tane harf 10 ünsüzün kalın ve ince okunuşlarını temsil eder. Bunlar dışında nötr olanlar, yani kalınlık incelik ayrımı olmayan harfler vardır. Kalan harfler de çift ünsüzlerdir. Bir karakterle iki harf karşılanır.
Göktürk alfabesinin kökeni konusuna dair çeşitli görüşler ortaya konulmuştur:
Birincisi, Otto Doner, Yenisey kitabelerindeki harflerle eski Küçük Asya Alfabesi (Anadolu- Akdeniz kıyıları gibi), Likya-Karya alfabelerindeki işaretlerden çıkmış, aralarında benzerlik var demiştir.
İkincisi, Thomsen’in görüşü, Thomsen Otto’nun görüşünü kabul etmemektedir. Thomsen, eski Türk Runik yazısının, ya İran alfabesi aracılığıyla ya da doğrudan doğruya Sami alfabelerinden çıkmış olması gerektiğini iddia eder ve kökeni doğuya bağlar.
Üçüncü, Aristoff ve Malinsky, eski türk yazısının kökeni eski türk damgalarıdır demektedir.
Dördüncü, Rus bilim adamı Polivanov, eski türk yazısının kökeni evet türk damgaları olabilir ama bu yazıyı icat edenler Arami, Soğd, Pehlevi alfabelerinden de oldukça etkilenmiştir demektedir. Yani aslında Thomsen ve Aristoff Malinsky’nin bir karışımı gibidir.
Beşinci, bir Türk’ün görüşü. Türk dilci Ahmet Cevat EMRE. Göktürk yazısının tümüyle ideografik, yani resme dayalı olduğunu ve Sümer yazısıyla aynı kökenli olduğunu söylemektedir.
Altıncı ve sonuncu olarak, bir İngiliz, Sir Gerard Clauson, Clauson 13. Yy eski Türkçenin sözlüğünü hazırlayan kişidir. O da eski Türkçenin Soğd ve Grek alfabelerinden geldiğini söylemektedir.
Bunlar arasından en çok kabul gören görüş tabi k alfabeyi çözen Thomsen’in görüşüdür.
Göktürk alfabesinin kökeni nedir?
/8e90b2cde2015f9e98dcd97f17645ab7eeb7ac81/53616c7465645f5f558fddf0c245afc520938483562c0471cd9d9d72874e4a11a199a9cec85cbf808319760ae17db7bc7a5129e1221471d77620bac93ece1ba3b90ca542f7502a49e7f86fc25ae0c89fab1e485ffc28ac324284dc0fcdc48ac7ee69cca7c14f917cf5e423123a244cee.jpg)
/9da9b10236e1d718a320caf931c0e7b5d0bf5472/53616c7465645f5f46a208675bd07a71f14bdf8d818483bc867865306e93090a796d03163d400eb4a11ca9932fe5e157d6ed3e162a454c4f18069000feec0632b18af14cd8e9999cb05a8ebd849f86b5b04b06e05082b2e883eb7f56f21d8619125434161e146b21efb045378d40b4de.jpg "amakafamiznasiguzel1")
/7e07b62165fc1dc12c31099a7924602e5fdfd15d/53616c7465645f5f9964b6e35e8c45e73e79b1fe5d3d729211e3674b27d579ef95ccb93d4fd8002bab6c2ac31f11ddbb5b09201b26973e69fd9c5493da7feef51312a2cd73a816f4ecc55a10c28da495c4936d4a63a528328e11c1b77548b97f91c0ca59dfeca157eb29f69a48f8f236.png "dr.rock")
Bu bölme işlemi hayatımızda ne işe yarayacak yea diyen nesile hemde goy goy mekanında göktürk alfabesinin kökenini anlatan kişi kahramandır aga
Arkadaşlar böyle başlıkları ilginç hale getirin
Mesela ben olsam
Akadaşlar akadaşlar göktürkçede
“Ar yu kola ar yu sex”
Ne demek biliyomusunuz
Die girerdim
Bak bu ilgi çeker