0
11 Mar 2020
Aklınızın Bir Köşesine Yazmalık Birbirinden Değerli Dil Bilgisi Kuralları
Tek hatada minnoş minnoş flörtleşmelerinizin bile sonunu getirebilecek kurallar bunlar, aman dikkat!
1. 'şey' her durumda ayrı yazılır.
-her şey
-bir şey
2. 'her' sadece şu üç durumda birleşik yazılır.
-herkes
-herhalde (Bir olasılık değil de kesinlik durumu bildiriyorsa 'herhalde' olarak yazılır.)
-herhangi
3. '-g ve -ğ' kullanımı da karıştırılmakta.
-öğe değil öge.
4. Ara yönler birleşik yazılır ve isimden önce geliyorsa büyük, sonra geliyorsa küçük harfle başlar.
-Güneydoğu Anadolu
-Anadolu'nun güneydoğusu
5. Özel isimlerle yapılan tamlamalarda teklik söz konusuysa büyük harfle, çokluk söz konusuysa küçük harfle yazılır.
-Van Gölü (Sadece bir tanedir.)
-Van kedisi (Birçok vardır.)
6. 'bir' kelimesi bazı durumlarda birleşik, bazı durumlardaysa ayrı yazılır.
-'birçok, birkaç' gib
i kullanımlar daima birleşik.
-'birtakım' belirsiz durumlarda birleşik, 'bir takım elbise' gibi belirli durumlarda ayrı yazılır.
7. İnsan topluluğu anlamına gelen 'grup' ile güneşin batışı anlamına gelen 'gurup' kelimesi karıştırılmamalıdır.
-Grup olarak geziye gittik.
-Gurup vakti buranın manzarası çok güzel olur.
8. Kısaltmalara gelen ekler, açılımın değil kısaltmanın okunuşuna göre gelir. En önemlisi de '-k' sesi '-ke' diye okunur çünkü Türkçede '-ka' diye bir ses yoktur.
-TDK (TDK'na ya da TDK'ya değil TDK'ye olarak yazılır.)
-TBMM (TBMM'ne değil TBMM'ye olarak yazılır.)
9. Kurum ve kuruluş adlarına gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz. Bunun tek istisnai durumu 'Avrupa Birliği' içindir.
-Avrupa Birliği'nin
-Türkiye Büyük Millet Meclisine
-Türk Dil Kurumunun
10. 'sever' sonuna geldiği her kelimeyle birleşik yazılır.
-vatansever
-hayvansever
11.Bağlaç olsa da kalıplaştığı için birleşik yazılan 'ki' kullanımları şu şekildedir.
-Sanki
-İllaki
-Mademki
-Belki
-Oysaki
-Halbuki
-Çünkü
-Meğerki
12. 'Tıraş, Kılavuz, Kulüp' kelimeleri dışındaki diğer iki ünsüz ile başlayan kelimelerde araya ünlü girmez.
-Kravat
-Tren
-Hristiyan
13. Belli bir tarihse ayın ve günün adı büyük yazılır. Ek olarak tarih yazımında Romen rakamlarıyla Latin rakamları bir arada kullanılabilir.
-30 Nisan 1945 Pazartesi günü
-30.IV.1945
14. 'baş' kelimesi ikileme olmadığı durumlarda birleşik yazılır.
-başa baş
-baş başa
-başhekim
-başçavuş
-başvuru
-başkişi
15.Kurum ve kuruluş adlarının kısaltmaları büyük harfle yapılır. Araya nokta konulmaz. İstisnai durumlar 'Türkiye Cumhuriyeti' ve 'Türkçe' kelimeleri için geçerlidir.
-T.C. (Türkiye Cumhuriyeti)
-T. (Türkçe)
-TBMM
-TSK
16. Saatlerin yazımında araya nokta işareti konulur. Gelen ek kesme işaretiyle ayrılır. Ek saatin okunuşuna göre getirilir.
-06.15'de değil 06.15'te
17. Dağıtma anlamı taşıyan sayılar asla rakamla yazılmaz.
-5'er değil beşer
18. Küçük harfle yapılan kısaltmalara ekler açılımın okunuşuna göre getirilir.
-cm'yi, kg'ı
19. 'alt-üst' kelimeleri yer adı bildirmiyorsa birleşik yazılır.
-akşamüstü (zaman)
-böbrek üstü (yer)
20. Birleşik sözcüklerde ses türemesi, düşmesi varsa sözcük bitişik yazılır.
-biri+biri=birbiri
-af+etmek=affetmek